Trong mùa mưa lũ, bệnh ký sinh trùng thường xuất hiện trên cá nuôi (đặc biệt là ngoại ký sinh). Sau mùa lũ, nhiều công trình hạ tầng ngành thủy sản như kênh mương, hồ đập, ao hồ, lồng bè nuôi trồng thủy sản bị tàn phá. Mưa lũ cũng làm cho bùn, phù sa, mùn, phân rác và các chất thải khác tích tụ trong ao. Nguồn nước bị ô nhiễm có thể phát sinh mầm bệnh cho cá nuôi. Vì vậy, để khôi phục sản xuất thủy sản vùng ngập lũ, cần cải tạo môi trường ao hồ, kiểm tra chặt chẽ cá nuôi và chủ động các biện pháp phòng chống dịch bệnh ảnh hưởng đến cá nuôi.
Nguyên nhân cần phòng bệnh cho cá sau mưa lũ
Nguyên nhân là do nhiệt độ môi trường thường xuống thấp – nhất là vào những lúc thời tiết âm u, mưa lũ kéo dài và hàm lượng chất hữu cơ thường tập trung cao trong nước do sự rửa trôi của vật chất hữu cơ xuống các ao, hầm, sông, kênh, rạch. Đây là yếu tố tạo điều kiện cho các ký sinh trùng như: trùng bánh xe, trùng mỏ neo, trùng quả dưa, sán lá… phát sinh và phát triển trong môi trường nước.
Bí quyết phòng và trị bệnh cho cá
Do vậy, để phòng trị bệnh cho cá trong mùa mưa lũ, bà con nuôi cá cần thực hiện các biện pháp sau:
Cải tạo môi trường nuôi
Làm cạn nước, vét bùn ra khỏi ao, dùng vôi rải đáy và bờ ao. Để diệt cá tạp và trung hoà độ pH. Rải vôi vào ngày nắng, tập trung ở những nơi đọng bùn; tu bổ lại cống; đăng, làm vệ sinh mương cấp và thoát nước; cọ rửa, phơi khô lồng, bè. Sau đó quét hoặc phun clorua vôi với lượng 200-250g/m3 lồng.
Thường xuyên kiểm tra mức nước, màu nước
Thường xuyên kiểm tra mức nước, màu nước trong ao để kịp thời điều chỉnh. Bảo đảm môi trường ao nuôi cho cá trong sạch bằng các biện pháp hóa dược như sử dụng bột đá; vôi bột, vôi nước bón định kỳ cho ao nuôi, liều lượng tùy theo đối tượng nuôi.
Ví dụ: Nuôi cá rô phi định kỳ 7 – 10 ngày bón 1 lần vôi bột với hàm lượng 1 – 2 kg/100m3 nước. Có thể sử dụng hóa chất khác như Zeolite bón vào 3 tháng cuối chu kỳ nuôi để chúng hấp thu các độc tố (NH3, H2S) và kim loại nặng, hoặc sử dụng các chất có chứa Tricloisoixianuricaxit định kỳ 7 – 10 ngày/lần phun xuống ao để khử trùng và diệt bớt tảo phát triển trong nuôi ao thâm canh, liều dùng 0,3 – 0,5g/m3 nước.
Kiểm tra và thả thêm cá giống
Sau ngập lụt, các ao đầm thường xuất hiện cá tạp. Do đó, cần kiểm tra, tuyển chọn lại đàn cá nuôi và bổ sung cá giống. Đối với cá được tuyển chọn để nuôi lại, nhất thiết phải tẩy trùng trước khi thả sang ao khác. Đối với cá giống thả bổ sung, phải chọn con đủ tiêu chuẩn, không bị nhiễm bệnh, bảo đảm kích cỡ.
>>> Xem thêm bài viết liên quan về thú y tại đây.
Phương pháp điều trị bệnh
Cá nuôi ở những vùng ngập lụt thường mắc các bệnh: xuất huyết; đốm đỏ, trùng bánh xe, sán lá đơn chủ… Do vậy, trong quá trình nuôi, cần chủ động phòng ngừa bằng cách: Bón vôi định kỳ 15 ngày/lần; mỗi lần 1,5 – 2kg/100m3 nước. Sử dụng các chế phẩm sinh học như chất phục hồi môi trường và ức chế vi sinh vật có hại MAZO. Chất lắng đọng xử lý môi trường CV – 01, chất xử lý ô nhiễm nền đáy ENVIRON – AC.
Đối với bệnh xuất huyết, dùng thuốc KN – 04 – 12 trộn vào thức ăn. Cho cá ăn 1 – 2 đợt, liên tục trong 5 ngày, mỗi ngày cho ăn 2 – 4g/kg. Trị bệnh xuất huyết đốm đỏ, dùng KN -04 – 12 trộn vào thức ăn. Cho ăn 2 – 4g/kg cá/ngày, liên tục trong 7 -10 ngày. Đối với bệnh trùng bánh xe, dùng muối tắm cho cá với lượng 2 – 3g muối /kg trong 15 phút. Hoặc dùng sun phát đồng (CuSO4) phun xuống ao, liều lượng 0,5 – 0,7g/m3 nước.
