Bệnh Marek ở gà hay còn gọi là bệnh ung thư gà được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1907. Bệnh do virus gây ra và hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị hiệu quả. Đây là dịch bệnh cực kỳ nguy hiểm, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi.
Bệnh Marek ở gà là một bệnh khá phổ biến, xảy ra ở mọi lứa tuổi của gà. Đặc điểm và triệu chứng của bệnh là gì? Và mức độ ảnh hưởng của bệnh Marek là bao nhiêu? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu để có cách phòng tránh và điều trị bệnh hiệu quả nhất.
Nguyên nhân gây bệnh Marek ở gà
Bệnh marek ở gà được đánh giá là loại bệnh nguy hiểm, là bệnh ung thư truyền nhiễm do virus herpes type B gây ra trên gà. Sau khi xâm nhập vào cơ thể gà, virus gây bệnh sẽ ở trong cơ thể gà mãi. Từ đó trở thành nguồn lây lan vô cùng đáng sợ cho đàn gà.
Bệnh phát triển nhanh với các khối u mọc lên liên tục ,phát triển với tốc độ chóng mặt, kích thước to dần. Đặc biệt virus tập trung nhiều tại các bộ phận như gan, phổi, ruột, thậm chí là ngoài da, gây tổn thương và rối loạn về vận động cho gà.
Gà dễ mắc bệnh nhất vào thời điểm bắt đầu mới nhập từ trại giống về. Thời gian ủ bệnh khá lâu, gần 1 tháng. Để phát hiện ra bệnh cần từ 4-8 tuần, tỷ lệ gà mắc bệnh marek chết là rất cao,khoảng 80%.
>>> Xem thêm những bệnh ở gà thịt tại đây.
Con đường lây truyền bệnh
- Bệnh lây trực tiếp từ gà mắc bệnh sang gà khỏe qua đường hô hấp
- Bệnh lây qua việc sinh hoạt chung, thức ăn, nước uống ,chất thải và các dụng cụ thiết bị chăn nuôi.
- Bệnh không lây qua phôi nhưng lại có thể lây lan qua không khí với bán kính hàng km.
Triệu chứng lâm sàng của bệnh Marek
Bệnh thường xâm nhập âm thầm và lặng lẽ phát triển trong cơ thể gà; khiến người chăn nuôi rất khó nhận biết. Các biểu hiện bên ngoài của bệnh không rõ ràng mà mang tính chung chúng; gây khó khăn trong việc chẩn đoán ban đầu. Người chăn nuôi có thể bị nhầm lẫn bệnh với các bệnh khác như: gà rù, gumboro….Chính vì thế mà hiệu quả điều trị không cao, do sử dụng cách trị cho sai bệnh.
- Gà mắc bệnh bị liệt chân, dây thần kinh cơ đùi sưng to khiến gà không di chuyển được
- Gà mắc bệnh có biểu hiện ủ rũ, bỏ ăn
- Gà bị bệnh bị vẹo cổ, mắt bị mù do viêm
- Gà ốm yếu, sức khỏe giảm, đồng từ méo mó
- Bệnh tích ở gà mắc bệnh Marek
Bệnh làm các tế bào lympo tăng sinh trở thành các khối u lớn cư trú tại các cơ quan như: dây thần kinh ngoại biên,cơ quan nội tạng, da và cơ.
- Bộ phận sinh sản của gà, buồn trứng, cà gà
- Cơ quan lục phủ ngũ tạng : Tim, phổi, ruột, gan,thận, lách, tuyến tụy, dạ dày , mắt, cơ và da.
- Hệ thống các dây thần kinh ngoại biên bị sưng tolàm gân dễ đứt.
Chẩn đoán gà mắc bệnh Marek
Bệnh tích đặc trưng của bệnh Marek ở gà khiến cho mọi người thường chủ quan chẩn đoán chỉ dựa vào triệu chứng, bệnh tích. Tuy nhiên, bệnh rất dễ nhầm lẫn về mặt lâm sàng với bệnh Leukosis. Trong thực tế rất hiếm trường hợp có thể dựa vào hình dạng khối u của bệnh để chẩn đoán phân biệt hai bệnh này. Việc chẩn đoán lâm sàng cũng không có giá trị pháp lý trong trường hợp cần khiếu nại.
Hiện nay, chẩn đoán phi lâm sàng chỉ cần 3 – 5 tiếng đã có kết quả chính xác với phương pháp chẩn đoán POCKIT iiPCR (1 kỹ thuật PCR cải tiến mới rút ngắn thời gian hơn trước).
Kỹ thuật POCKIT iiPCR cho phép mang trang thiết bị đến tận trang trại để xét nghiệm, chỉ cần sử dụng nguồn điện 220v hoặc sử dụng pin để có thể xét nghiệm bệnh. Người sử dụng máy không cần chuyên môn sâu để thực hiện thao tác, đọc kết quả của máy. Tất cả các thao tác đã được tối giản hóa và chuyển sang bán tự động, kết quả cuối cùng của máy sẽ cho biết con vật dương tính hay âm tính với bệnh. Trong khi phương pháp PCR thông thường cần có chuyên môn để hiểu được kết quả cuối cùng thu được từ máy.
Với những biểu hiện lâm sàng của bệnh Marek ở gà, rất nhiều thường nhầm lẫn với bệnh Newcastle. Vì vậy để chẩn đoán chính xác, bà con nên mang mẫu gà bệnh tới các trung tâm thú y để xét nghiệm bệnh chính xác.
