Bệnh thương hàn ở chim cút là bệnh mà người chăn nuôi thường gặp phải. Bệnh do vi khuẩn Salmonellosis gây ra. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn phát triển trong hệ tiêu hóa tạo ra tổn thương niêm mạc ruột gây viêm ruột và chảy máu. Trong trường hợp nghiêm trọng, vi khuẩn xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng máu.
Chim cút có thể nhiễm bệnh thương hàn ở mọi lứa tuổi, nhưng bệnh thường nặng và gây tử vong ở chim non dưới một năm tuổi với tỷ lệ cao (50-60%). Bệnh có thể xảy ra quanh năm. Nhưng chủ yếu xuất hiện vào các tháng mùa xuân, đầu mùa hè và cuối mùa thu khi thời tiết ấm áp và ẩm ướt.
Con đường truyền lây
Chim cút nhiễm bệnh thương hàn qua đường tiêu hoá do ăn, uống phải thức ăn hoặc nước uống chứa vi khuẩn dẫn đến nhiễm bệnh thương hàn. Vi khuẩn cư trú và phát triển ở niêm mạc ruột, hạch lâm ba ruột rồi tiết ra độc tố. Độc tố tan vào nước, tác động đến hệ thần kinh trung ương, gây ra biến đổi bệnh lý như nhiệt độ tăng cao, run rẩy.
Bệnh cũng lây qua trứng khi chim cút mẹ bị nhiễm bệnh.
Nếu nuôi gà và chim cút trong cùng một khu chuồng trại và môi trường sinh thái, chim cút thường bị lây nhiễm mầm bệnh từ gà bệnh.
>>> Tham khảo thêm chuyên mục các bệnh ở gia cầm
Triệu chứng bệnh thương hàn ở chim cút
Tỷ lệ trứng giảm từ 10-30%, ăn giảm, ủ rũ, phân loãng và tRắng, chết. Trứng cút bệnh có dính máu, trứng nhọn và mềm. Cút con thấy phân chảy có màu trắng, đứng ủ rũ, mắt lim dim, khô chân xù lông, xã cánh và chết.
Tìm hiểu về bệnh tích
Gan sẫm màu có lấm tấm xuất huyết trong những ngày đầu, sau hoại tử trắng như đinh ghim. Mật sựng to. Ruột tụ máu và xuất huyết. Nếu kéo đài có hoại tử viêm loét từng đám. Buồng trứng bị teo và tích máu.
Cách phòng bệnh hiệu quả
- Chloramphenicol 250 mg/lít nước uống
- Teramycin 250 mg/lít nước uống hoặc Neotesol
Nghiền nhỏ 2 viên thuốc trên pha chung trong 1lít nước cho uống liên tục 4 ngày (nếu nước và thuốc hết tới đâu thì pha bổ sung tới đó) sau nghỉ 3 ngày sử dụng 6 tuần liền đối với cút thịt. Còn cút để dùng liên tục trong thời gian đẻ, nhưng mỗi tuần chỉ dùng thuốc phòng 3 ngày, nghỉ 4 ngày.
- Ngoài ra, có thể sử dụng một trong các loại thuốc sau:
- Neotesol 2,5g/1 lít nước uống (1/2 muỗng cà phê)
- Amfuridon 6g/lít nước uống
- Neo-Terramycin 500mg/ lít nước uống
- Chlotetrasol 2,5 mg/ 1lít nước.
- T.T.S. 2,5 kg/1 lít nước uống.
- Liệu trình cũng pha nước uống như trên.
Điều trị bệnh
Trong trường hợp chim cút mắc thương hàn, điều trị bằng cách dùng thuốc pha với nước uống liên tục trong 3-5 ngày. Một số loại thuốc có thể dùng như:
- Neotesol 5g/lít nước uống
- Amfuridon 12g/lít nước uống
- Neo-Terramycin 1g/lít nước uống
- Chlotetrasol 5mg/lít nước
Trong quá trình điều trị cần bổ sung Vitamin B1, C, K để bổ trợ cho chim cút. Khi điều trị bệnh thương hàn nên cho chim ăn thức ăn mềm dễ tiêu như thức hỗn hợp dạng bột để tránh tổn thương niêm mạc tiêu hóa.
Bệnh thương hàn là một trong những bệnh thường gặp trong chăn nuôi chim cút. Bà con cần thực hiện tốt công tác phòng bệnh để bảo vệ đàn chim tránh khỏi những tác nhân gây bệnh.
